Aby móc korzystać z wody najwyższej jakości – optymalnej ze względu na jej przeznaczenie (woda do celów spożywczych, woda technologiczna i inne) – konieczne jest przeprowadzenie wielu procesów uzdatniających, w tym m.in. ultrafiltracji.
Jest to metoda mająca na celu oddzielenie zawiesin, bakterii, wirusów, koloidów czy też makromolekuł, zatrzymuje także substancje niejonowe, w związku z tym może być stosowana również jako oczyszczanie wstępne, np. przed właściwym procesem osmozy odwróconej.
Ultrafiltracja stosowana jest również w odzysku wody – mowa tu m.in. o odzysku wody z filtrów basenowych czy stacji uzdatniania, gdzie używa się dużych ilości wody o odpowiednim stopniu czystości. Oczywiście procesy te nie należą do tanich, tym bardziej warto w takich obiektach zainwestować w ultrafiltrację – jako metodę tańszego odzyskiwania wody, jednocześnie sprzyjającą środowisku. Stosując ultrafiltrację, można uzyskać bardzo dobre efekty przy czyszczeniu ścieków.
Technologia ultrafiltracji bazuje na odpowiednio dobranych sitach. Wykorzystuje się tu membrany o porach pomiędzy 1-100nm. Skuteczność procesu separowania i odsiewania w/w substancji zależy bezpośrednio od wielkości tychże cząstek, „warunków” przepływu oraz od wielkości „porów” użytej membrany, dlatego tak ważnym jest jak najlepsze dopasowanie konkretnego układu sit do każdego systemu.
Membrany używane do ultrafiltracji są łudząco podobne do tych, z których korzysta się w procesie odwróconej osmozy. Mają nieco większe pory (0,001- 0,02 mikrona). Ultrafiltry stosowane są na tej samej zasadzie co membrany mikroporowate – ich właściwe stosowanie może pozwolić osiągnąć zadowalające efekty, jeśli chodzi o przeciwdziałanie rozwojowi bakterii i innych zanieczyszczeń.
Wiele tu zależy od optymalnego dostosowania membran do warunków technicznych instalacji. Jeśli osiągniemy oczekiwany efekt, możemy cieszyć się z doskonałej, czystej wody.
Ultrafiltracja, czyli inaczej mówić – filtracja molekularna może być przeprowadzona za pomocą różnego rodzaju membran. Podstawowe typy to: membrany ceramiczne, cylindryczne oraz spiralne.
Najtańsze są te ostatnie – wykazują się sporą efektywnością, jednak są bardziej wrażliwe na niektóre zanieczyszczenia.
Membrany ceramiczne są odporniejsze, wykazują też większą wytrzymałość i wydajność niż pozostałe typy membran – decydując się na ich stosowanie, musimy się jednak liczyć z nieco wyższymi kosztami.
Warto również zwrócić uwagę na membrany cylindryczne, które sprawdzą się doskonale przy trudniejszych i większych zanieczyszczaniach – mają dużą odporność.
Najczęściej stosuje się membrany spiralne – nie tylko ze względu na cenę, ale decyduje o tym także to, że mają one największą powierzchnię.
Jeśli chodzi o materiał, z którego wykonane są membrany przeznaczone do ultrafiltracji – najczęściej są to: celuloza octanu oraz materiały polisulfonowe.
Efekt końcowy ultrafiltracji zależny jest od wymienionych wyżej czynników, ale bywa również, że od zastosowania innych technologii uzdatniających wodę. Jeśli woda jest wyjątkowo kiepskiej jakości, o powodzeniu ultrafiltracji mogą zdecydować również inne procesy – warto np. zastosować filtrację wstępną, co gwarantuje optymalną jakość wody już po przeprowadzeniu ultrafiltracji.
Obecnie, technologie jakimi dysponujemy, pozwalają przeprowadzić w pełni udany proces ultrafiltracji w różnych warunkach. Korzystamy zarówno z tradycyjnych, jak i bardziej nowatorskich rozwiązań. Coraz większą popularnością cieszą się np. kompaktowe zestawy do ultrafiltracji. Ultrafiltracja w dużym stopniu jest dziś procesem w pełni zautomatyzowanym.
Ultrafiltrację stosuje się zarówno w celu uzdatnienia wody do celów użytkowych, komunalnych, jak i w różnych gałęziach przemysłu. Jej jakość jest szczególnie istotna dla przemysłu spożywczego, ale również m.in. metalicznego.